आज अनेक शेतकरी फायदेशीर व्यवसाय म्हणून शेती करू लागले आहेत. त्यातून त्यांना चांगला नफाही मिळत आहे. पारंपरिक शेती सोडून बागायती शेतीकडे वळलेले अनेक शेतकरी आज यातून चांगले पैसे कमवत आहेत. या शेतकऱ्यांपैकी एक म्हणजे गुजरातमधील सौराष्ट्र प्रदेशातील अमरेली जिल्ह्यातील वाडिया कुकाव तहसीलमधील देवलकी गावातील शेतकरी संजयभाई डोबरिया. डोबरिया आज बागायती पिकांची लागवड करून लाखो रुपयांचा नफा कमवत आहेत. आज ते बागायती पिकातून चांगल्या कमाईसाठी परिसरात ओळखले जातात. त्यांच्यापासून प्रेरणा घेऊन अनेक शेतकऱ्यांनी पारंपरिक पिकांसोबतच बागायती पिके घेण्यास सुरुवात केली आहे.
खजूर लागवडीची कल्पना कुठून आली?
शेतकरी संजय डोबरिया पूर्वी पारंपारिक शेती करत होते. पारंपरिक शेती करत असताना ते कच्छला भेट देण्यासाठी गेले होते. तेथे त्यांनी खजुराची शेती पाहिली आणि तेथूनच त्यांनी खजूराची शेती करण्याचे ठरवले. कच्छच्या शेतकऱ्यांकडून प्रेरणा घेऊन त्यांनी अमरेली जिल्ह्यात कच्च्या खजूराची लागवड सुरू केली. सुरुवातीला त्यांनी 120 खजुराची रोपे लावली. खजूर लागवडीसाठी सरकारकडून 16,000 रुपयांचे अनुदानही मिळाले असल्याचे त्यांनी सांगितले. शेतकऱ्यांनी बागायती पिकांच्या लागवडीकडे लक्ष दिल्यास त्यातून चांगले पैसे मिळू शकतात, असे देखील ते सांगतात.
कच्छ जिल्हा खजूर लागवडीसाठी प्रसिद्ध
संपूर्ण देशात गुजरातमधील कच्छ जिल्ह्यात सर्वाधिक खजुरांची लागवड केली जाते. हा जिल्हा खजुराच्या लागवडीसाठी प्रसिद्ध आहे. याशिवाय अमरेलीमध्ये सध्या 50 हेक्टरपेक्षा जास्त क्षेत्रात खजुराची लागवड केली जात आहे. राज्य सरकार आणि कृषी विभागाकडून शेतकऱ्यांना फळबाग लागवडीसाठी प्रोत्साहन दिले जात आहे. त्यासाठी त्यांना अनुदानही दिले जात आहे. सरकारी अनुदान मिळाल्याने त्यांना हेक्टरी दोन लाख रुपयांचा नफा मिळत आहे.
खजूर शेतीतून लाखो रुपयांची कमाई
शेतकरी संजय डोबरिया यांनी आठ वर्षांपूर्वी बागायती पिके घेण्याचा निर्णय घेतला आणि खजूर लागवडीपासून सुरुवात केली. आज ते खजूर लागवडीतून लाखो रुपयांचे उत्पन्न घेत आहेत. त्यांच्या एका हेक्टरमध्ये 120 खजुरांची लागवड केली आहे. इस्त्रायली कच्च्या खजूर जातीच्या एका झाडापासून त्यांना 100 ते 150 किलो उत्पादन मिळते. त्यांनी घेतलेल्या उत्पादनाला बाजारात सुमारे 18 लाख रुपये मिळाले. शेती आणि मजुरीचा खर्च काढला तर त्यांना 10 लाखांचा नफा होत आहे.
खजुराच्या लागवडीतून किती उत्पन्न मिळू शकते?
शेतकरी एका एकरात 70 खजुराची रोपे लावू शकतात. एका अंदाजानुसार, 20 खजुराच्या झाडांपासून शेतकरी वर्षाला 10 लाख रुपये कमवू शकतात. एका खजुराच्या झाडापासून शेतकरी एका वर्षात 50 हजार रुपये कमवू शकतात. अशा प्रकारे एक एकरात खजूर पिकवून शेतकरी लाखो रुपये कमवू शकतात. आम्ही तुम्हाला सांगतो की खजूर एका झाडापासून झाडापर्यंत वाढण्यास आणि फळ देण्यास तीन ते चार वर्षे लागतात. काही जातींमध्ये 6 वर्षांनंतर फळे येऊ लागतात. अशा स्थितीत खजूर लागवड करताना शेतकऱ्यांना संयम ठेवावा लागतो.
