राज्यातील धरणात आजअखेरीस, गेल्या वर्षीच्या तुलनेत अधिक पाणीसाठा आहे. राज्यातील एकूण 2,997 धरणात यंदा 25 जुलैअखेर 63.97% इतका पाणीसाठा आहे. गेल्यावर्षी तो या काळापर्यंत अवघा 43.62% इतकाच होता. यंदा धरणातील साठवण सरासरीपेक्षा जास्त आणि गतवर्षीपेक्षा तब्बल 20% अधिक आहे. हा पाणीसाठा, मागील दहा वर्षांतला जुलै महिन्यातील सर्वाधिक आहे.
राज्यातील धरणात यंदा एप्रिलमध्ये 42% होता. गतवर्षी याच दिवशी तो 36% इतका होता. म्हणजे या हंगामात सुरुवातीपासून पाणीसाठ्यात वाढ आहे. राज्यातील सर्व प्रमुख विभागांत आतापर्यंत सरासरीपेक्षा जास्त किंवा सामान्य पाऊस झाला आहे. त्यामुळेच आजच्या घडीला बहुतेक जिल्ह्यांत धरणांमध्ये समाधानकारक साठा आहे.
जिल्हानिहाय स्थिती, तुलनात्मक साठा
जळगाव
– वाघूर, हतनूर आणि गिरणा या 3 मुख्य धरणांत आता – 37% साठा आहे; गतवर्षी याच दिवशी तो 19.32% होता.
– वाघूर – 71% (गतवर्षी 64%), गिरणा – 25% (19%), हतनूर – 32% (31%).
– मध्यम प्रकल्पांचा साठा 29% (गतवर्षी 17%).
धुळे
– 11 मध्यम प्रकल्पांत 48% साठा (गतवर्षी 41.43%).
– पाणीसाठा समाधानकारक, अनेक धरणांत दोन्ही वर्षांपेक्षा वाढलेला साठा.
नंदुरबार
– 2 मध्यम प्रकल्प: 47% (गतवर्षी 40%), काही ठिकाणी 57% पर्यंत.
नाशिक
– एकूण जिल्ह्यात 66% साठा (गतवर्षी 61.59%).
– गंगापूर – 74.92% (गतवर्षी 62%), कश्यपी – 93.57%.
– काही धरणांत गतवर्षीपेक्षा 5% ते 17% जास्त पाणी.
अकोला
– जिल्ह्यात यावर्षी 50- 60% साठा (गतवर्षी 30- 40%)
– जिल्ह्यातली कटेपूर्णा, मोर्णा, निर्गुणा, उमा, दगडपारवा, वाण या प्रमुख धरणात समाधानकारक साठा.
– गाळमुक्त धरण – गाळमुक्त शिवार योजनेमुळे 2025 मधील पावसाळ्यापूर्वीच 23 कोटी लिटर साठ्याची वाढ.
बुलढाणा
– जिल्ह्यात यावर्षी 40- 55% साठा (गतवर्षी 5- 20%)
– धरणांची स्थिती समाधानकारक; मागच्या वर्षीच्या तुलनेत साठा जास्त किंवा समान.
– विदर्भ हा दुष्काळी भाग असूनही, यंदा सध्याचा साठा समाधानकारक आणि कुठेही टंचाई नाही.
संभाजीनगर
– जायकवाडी धरणात गतवर्षीपेक्षा जास्त 67.7% साठा.
– जिल्ह्यात टँकर नाही, सध्या पाणीटंचाईची शक्यता नाही.
जालना
– जिल्ह्यात यावर्षी 75% साठा (गतवर्षी 45 – 50%)
– भरपूर पाऊस नसला तरी नाशिक/अहिल्यानगर या दोन जिल्ह्यांतून जायकवाडीत मोठ्या प्रमाणावर पाणी आले.
– गेल्या वर्षी या दिवशी जायकवाडी व इतर बहुतांश धरणांत साठा 50% पेक्षा कमी साठा होता.
मुख्य मुद्दे:
– बहुतांश जिल्ह्यातील धरण साठ्यात यंदा गतवर्षीपेक्षा वाढ.
– वाघूर (जळगाव), गंगापूर (नाशिक), जायकवाडी (संभाजीनगर) यासारख्या प्रमुख धरणांत मोठ्या प्रमाणावर वाढ.
– काही ठिकाणी (नंदुरबार, धुळे, बुलढाणा) साठा तुलनेने स्थिर किंवा थोडा जास्त.
– कोणत्याही जिल्ह्यांमध्ये पाणीटंचाईची परिस्थिती नाही; पिकांना आणि पिण्याच्या पाण्याला पुरेसा साठा.
