कधी काळी दुसऱ्याच्या ट्रॅक्टरवर चालक म्हणून काम करणारा तरुण आज मालक झाला आहे. बदलत्या युगाचे वारे लक्षात घेऊन या तरुणाने हिंमत केली अन् कृषी यंत्रे भाड्याने देण्याचा व्यवसाय सुरू केला. उत्तरेकडील राज्यात तेजीत असलेल्या या कस्टम हायरिंग सेंटर व्यवसायातून कोल्हापूर जिल्ह्यातील किरण तानाजी मोरे हा यातून आता लाखोंचा नफा कमावू लागला आहे.
सरकार सध्या पारंपारिक शेती पद्धतीत बदल घडवून आणत आहे. शेतकऱ्यांना कृषी यंत्र आणि नवीन कृषी तंत्रांशी जोडत आहे, जेणेकरून कमी कष्टात जास्त पीक घेऊन उत्पन्न वाढवता येईल. पण शेतीची उपकरणे इतकी महाग आहेत की लहान आणि अत्यल्प जमीन असलेले शेतकरी ते खरेदी करू शकत नाहीत. त्यामुळे आता बऱ्याच भागात कृषी यंत्रे भाड्याने देण्याचे व्यवसाय सुरू झालेले पाहावयास मिळतात. महाराष्ट्रात अनेक वर्षांपासून दक्षिणेतील बोअरवेल आणि उत्तरेतील हार्वेस्टर यंत्रधारक हा व्यवसाय करतच आहेत.
कस्टम हायरिंग सेंटर
कोल्हापूर जिल्ह्यातील रहिवासी असलेले किरण तानाजी मोरे यांनीही शेतकऱ्यांना माफक दरात कृषी यंत्रसामग्री भाड्याने उपलब्ध करून देण्यासाठी कस्टम हायरिंग सेंटर सुरू केले आहे. त्यातून एकेकाळी ड्रायव्हर म्हणून काम करणारे मोरे आता स्वतः मालक झाले आहेत.
कृषी पदविकाधारक असल्याचा फायदा
किरण तानाजी मोरे हे कृषी पदविकाधारक असून ते कोल्हापूर जिल्ह्यातील कोगे गावचे रहिवासी आहेत. सध्या ते 12 एकर जमिनीचे मालक आहेत. यापूर्वी, परंपरेने ते ऊस, मका, कडधान्ये, भाजीपाला इ.ची लागवड करत होते.
उद्योजकता कौशल्य योजना कार्यक्रमात कल्पना
सांगली जिल्ह्यातील कुपवाड येथील कृष्णा व्हॅली प्रगत कृषी प्रतिष्ठान या स्वयंसेवी संस्थेतर्फे आयोजित उद्योजकता कौशल्य योजना कार्यक्रमात हजेरी लावली होती. त्यात कृषी-क्लिनिक आणि कृषी-व्यवसाय केंद्रासंदर्भातील प्रशिक्षणाबाबत जनजागृती केली गेली. मोरे यांना ही योजना आवडली आणि ते प्रशिक्षण कार्यक्रमात सामील झाले. कस्टम हायरिंग सेंटर संदर्भात एक दिवस सत्र घेण्यात आले. मोरे त्यातून प्रभावित झाले आणि त्यांनी आपल्या परिसरात कस्टम हायरिंग सेंटर सुरू करण्याचा निर्णय घेतला.
सुरुवातीला 12 लाख रुपयांची गुंतवणूक
किरण मोरे यांनी सुरूवातीला 12 लाख रुपयांच्या गुंतवणुकीने कस्टम हायरिंग सेंटर सुरू केले. बँकेकडून 8 लाखांचे कर्ज घेऊन, बाकीचे पैसे स्वतः उभे केले. सुरुवातीला त्याने रिव्हर्सिबल एमबी नांगर (2 तळाशी), फ्रंट डोझर ब्लेड, रोटाव्हेटर (1.8 मीटर), डिस्क हॅरो (14 डिस्क) असलेला 55 एचपी ट्रॅक्टर खरेदी केला.
व्यवसाय विस्ताराच्या योजना
मोरे यांनी त्यांच्या गावात आणि आजूबाजूच्या परिसरात सुमारे 2000 एकर क्षेत्रात सोयाबीन, भात, मका, कडधान्ये तसेच भाजीपाला इ. ची लागवड करण्यासाठी सुमारे 200 शेतकऱ्यांना ही यंत्रे भाड्याने दिली. आता त्यांचे कस्टम हायरिंग सेंटर 10 लाख रुपयांची वार्षिक उलाढाल करत आहे. यातून ते समाधानी असून व्यवसाय विस्ताराच्या विचारात आहेत. नियमित कर्ज परतफेडीने आता बँकाही त्यांना अत्याधुनिक कृषी यंत्रे, उपकरणे खरेदीसाठी नवे कर्ज द्यायला सहज तयार आहेत.
संपर्क : किरण तानाजी मोरे,
मु.पो. कोगे, ता. करवीर,
जि. कोल्हापूर मोबाईल – 9404972397
ईमेल – [email protected]
