आजपासून शनिवारपर्यंतच्या महाराष्ट्रातील हवामानाचा अंदाज आणि जळगावसह उत्तर महाराष्ट्रातील अपडेट्स आपण जाऊन घेऊया. जळगाव, धुळेसह नाशिक जिल्ह्यात हवामानुसार भाग बदलत हलका ते मध्यम स्वरुपाचा पाऊस – काही दिवशी ढगाळ वातावरण, काही दिवशी पावसाचा जोर वाढणार आहे.
राज्यभराचा अंदाज
1. कोकण, घाट विभाग, गोवा आणि मध्य महाराष्ट्रात ठिकठिकाणी जोरदार ते अतिजोरदार पाऊस, विशेषतः घाट भागात.
2. विदर्भात हलका-मध्यम पाऊस; काही ठिकाणी विजेच्या कडकडाटासह जोरदार सरी.
3. पुढचे 5-7 दिवस बहुतांश भागात ढगाळ वातावरण, वारंवार सरी, ओलावा आणि उष्णता कायम राहणार.
उत्तर महाराष्ट्र
1. जळगाव, धुळेसह नाशिक जिल्ह्यात हवामानुसार भाग बदलत हलका ते मध्यम स्वरुपाचा पाऊस – काही दिवशी ढगाळ वातावरण, काही दिवशी पावसाचा जोर वाढणार.
2. तापमान साधारण 30-35°C; रात्री काहीशी गारठा जाणवेल, दिवसा उकाडा राहील.
3. रविवारपासून या भागात पर्जन्यमान किंचित वाढू शकते, पण मुसळधार पावसाचा धोका तुलनेने कमी दिसतोय.
4. काही दिवस पाऊस ‘ऑन-ऑफ मोड’मध्ये राहील, आणि कधीकधी विजांसह सरी येतील.
मुख्य पिकांची काय काळजी घ्याल..?
संपूर्ण राज्यासाठी
1. पावसात उघडीप — हलक्या सरी, पण वाऱ्याचा वेग जास्त; यामुळे जमिनीतील ओलावा कमी होतो, बाष्पीभवन वाढते.
2. पेरणी केलेल्या क्षेत्रात जिथे उगवण झाली नसेल, तिथे पहिल्यांदा बियाणे टोकावे; दाट उगवण असेल तिथे विरळणी करावी.
3. किडी/रोग जास्त वाढू शकतात, त्यामुळे वेळेवर पीक संरक्षणाचे उपाय जसे की फवारणी करावी. पिकावर लक्ष ठेवावे अन् तज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
उत्तर महाराष्ट्र
– जमिनीत तण राहायला नकोत—शेतात दररोज फिरून तण काढा, शेत भुसभुशीत ठेवा.
– आंतरमशागत, नत्र, स्फुरद, पालाश अशा विविध खतांचा संतुलित वापर ठेवा.
– बाष्पीभवन जास्त झाल्याने सिंचनावर लक्ष ठेवा, डाळिंब, सिताफळ, कांदा पिंकांवर पाण्याचा ताण येऊ देऊ नका.
– उस पिकासाठी—पाणी साचू देऊ नका, गरजेप्रमाणे आंतरमशागत करा.
कापूस पिकाची काळजी
1. पेरणी पूर्ण झाली असेल तर पहिला टप्पा: गवत व रुंद पान तण नियंत्रणासाठी हाताने तण काढा किंवा हलकी आंतरमशागत करा.
2. पाऊस झाला नसल्यास हेक्टरी 12-15 टन शेणखत किंवा गाड खताचे एकरी 7-8 टन प्रमाणात वापर करा, हेक्टरी 100:50:50 (NPK) किलो खत घालावे.
3. ओल्या जागेत पाणी साचणार नाही याकडे लक्ष द्या, पिकात अतिरिक्त पाणी कमी करावे तसेच फवारणीमधून कीड/रोग नियंत्रण करावे, विशेषतः जासिड, व्हाइटफ्लाय, थ्रिप्सवर देखरेख ठेवा. सध्या कीड ETL खाली असल्याचे आढळते.
4. शक्य असल्यास दर 20 ओळींत एक भेंडीची ओळ लावा (ऑक्रा ट्रॅप पिक), व आंतरमशागत वारंवार करा.
मका पिकाची काळजी
1. पेरणी जून-जुलैमध्ये करत असाल तर, नंतर त्वरित हलकी सिंचन द्या; सतत जमिनीचा ओलावा ठेवा, पण पाणी साचू देऊ नका.
2. दुबार बियाणे लावण्यापूर्वी 2 ग्रॅम कार्बेन्डाझिम प्रति किलो बियाण्याने प्रक्रिया करा; बीज प्रक्रीया झाडू नका.
3. कुठे खूप उष्णता किंवा कमी पाऊस असेल तर जमिनीतील ओलावा राखण्यासाठी मल्चिंग करा. विशेषत: या आठवड्यात बाष्पीभवन जास्त आहे.
4. तण नियंत्रण महत्वाचे—तण दिसताच काढा आणि आंतरमशागत ठेवा.
5. करपा, पाने खाणाऱ्या अळ्या/किडी (स्टेम बोरर, कॅटरपिलर) साठी नियमित निरीक्षण करत राहा व योग्य वेळी नियंत्रण उपाय अवलंबा.
मका आणि कापूस या दोन्ही पिकांत पाणी ताण, तण आणि किडीवर नीट लक्ष ठेवा.
महत्त्वाचे:
1. शेती शेजारी गोठ्यात पाणी साचणार नाही याची खबरदारी घ्या, जंतनाशक वापरा.
2. खुल्या शेतातील क्षेत्रात आंतरपीक लागवड करून उत्पन्न वाढवा.