नवी दिल्ली : भारतामध्ये औषधी वनस्पती आणि औषधी पिकांची लागवड म्हणजेच हर्बल फार्मिंग ही प्राचीन काळापासून चालत आलेली आहे. आयुर्वेदातही, वनौषधी जीवनरक्षक मानल्या जातात, ज्याचा उपयोग कर्करोगासारख्या गंभीर आजारावरही केला जाऊ शकतो. नोनी फळ हे देखील असेच एक चमत्कारी औषधी फळ आहे, ज्याला कलियुगातील संजीवनी असेही म्हणतात. कॉफी फॅमिलीतील या फळाला इंडीयन किंवा बीच मलबेरी आणि ग्रेट मोरींडा म्हणूनही ओळखले जाते. काही लोक याला ‘चीज फळ’ किंवा ‘वोमिट फळ’ म्हणूनही ओळखतात. शास्त्रीयदृष्ट्या हे रुबियासी वनस्पती कुटुंबातील फळ असून मोरिंडा सिट्रिफोलिया हे त्याचे शास्त्रीय नाव आहे.
AGROWORLD’s Upcoming Exhibitions @ JALGAON, @ NASHIK, @ SHAHADA….
कोरोनानंतर मागणी नोनी फळची वाढू लागली
कोरोना महामारीच्या काळापासून नोनी आणि त्यापासून बनवलेल्या उत्पादनांना खूप मागणी वाढली आहे, त्यामुळे आजच्या काळात नोनी शेती करणे म्हणजे शेतकऱ्यांसाठी खुली तिजोरी मिळण्यासारखे आहे. सध्या तरी त्याची लागवड भारतात फार कमी प्रमाणात केली जाते.
किनारी भागात नोनी लागवडीचे फायदे
भारताच्या मैदानी भागात नोनी लागवडीचा फारसा ट्रेंड नाही. येथे नोनी वनस्पती आणि बियाणे शोधणे खूप कठीण आहे, परंतु काही शेतकरी तामिळनाडू, केरळ, ओरिसा आणि कर्नाटकसारख्या किनारी राज्यांमध्ये त्याची लागवड करत आहेत. इथल्या हवामानात आणि जमिनीत त्याच्या बिया सहज उगवतात आणि पिकाचे उत्पादनही जास्त मिळते. नोनी या फळाचे एकूण 80 प्रकार आहेत; परंतु आपल्या उष्णकटिबंधीय प्रदेशांमध्ये साधारणतः 3 प्रकार अधिक अस्तित्वात आहेत.
अमेरिकी क्विनोआसारखेच सुपरफूड; पारंपरिक इथिओपियन टेफ आता इस्त्रायली संशोधक नेणार जगभर
गोगलगायचा बंदोबस्त करण्याचे उपाय
हर्बल फार्मिंग : नोनी रोपटे कसे तयार करावे?
1. नोनी बियाणे खूप टणक असतात, त्यामुळे पेरणीनंतर उगवण होण्यास 6 महिने लागतात.
2. अशा परिस्थितीत, तज्ञ शिफारस करतात, की त्याचे बियाणे सल्फ्युरिक ॲसिडमध्ये 2 मिनिटे भिजवावे, जेणेकरून नोनी बियाण्यांचा वरचे आवरण सहजपणे मोकळे होऊ शकेल.
3. हे काम काळजीपूर्वक केले पाहिजे, कारण सल्फ्युरिक ॲसिडमुळे त्वचा जळण्याचा धोका देखील असतो.
4. रोपवाटिकेत नोनी बिया टाकून रोपे तयार केली जातात.
5. नोनी रोपापासून चांगले उत्पादन घेण्यासाठी त्याच्या रोपांची योग्य काळजी घेतली पाहिजे.
6. शेणखताने तयार केलेल्या शेतातील किंवा बागेच्या सुपीक जमिनीत नोनी रोपे लावली जातात.
7. चांगली काळजी आणि सिंचनानंतर पावसाळ्यापर्यंत भरपूर फळे मिळू शकतात.
8. एकदा लागवड केल्यावर नोनी रोपाला वर्षभर फुले येतात. एका झाडापासून दर महिन्याला 10 फळे काढता येतात.
तीन हजार रुपये लिटर दराने विकला जातो ज्यूस
नोनी म्हणजेच मोरिंडा सिट्रीफोलियाची व्यावसायिक शेती करणे खूपच फायदेशीर ठरते. हे औषधी फळ तसेच नगदी पीक आहे, जे व्यावसायिक शेतीपेक्षा अधिक फायदे देते. हर्बल उत्पादने बनवणाऱ्या कंपन्या आणि आयुर्वेदिक संस्था नोनी हातोहात खरेदी करतात. सोबतच शेतकरी त्याची लागवड करून त्यावर प्रक्रिया करून अधिक उत्पन्न मिळवू शकतात. विशेषतः नोनी ज्यूसला बाजारात खूप मागणी आहे. नोनी रस 450 ते 500 मि.ली. हा 1,500 रुपये दराने विकला जातो.
काय आहेत कलियुगातील संजीवनीचे औषधी फायदे?
नोनीचा वापर मधुमेहापासून तापापर्यंतच्या अनेक उपचारांसाठी केला जातो. सुरुवातीपासूनच नोनी ज्यूसचे सेवन केल्याने कर्करोग, मधुमेह, वंध्यत्व, हाडांच्या समस्या आणि विविध प्रकारच्या संसर्गांशी लढण्यासाठी रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते. हे फळ शरीरातील ऊर्जा वाढवते, अँटिऑक्सिडंट्सचा उत्तम स्तोत्र असलेले हे फळ त्वचा मॉइश्चरायझ करते, मेंदुवरील तणाव कमी करते. नोनी रस व्हिटॅमिन सी आणि सेलेनियमने भरलेले असल्याने तारुण्य टिकवून ठेवते. याशिवाय, यात बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि बुरशीविरोधी गुणधर्म असल्याने टाळूच्या जळजळीवर उपचार करण्यास मदत होऊ शकते. नोनी फळात 150 हून अधिक पोषक घटक असल्याने सध्या अनेक रुग्ण ॲलोपॅथी औषधे सोडून नोनीचे सेवन करत आहेत. नोनी फळामध्ये नैसर्गिक एंजाइम आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणारे अँथ्रागुइनोन आणि पॉलिसेकेराइड असतात. यातील प्रॉक्सेरोनिन हे उपयुक्त जीवनसत्त्वे आणि खनिजे, तसेच जीवनसत्त्वे अ आणि सी शोषण्यास मदत करते.
अमेरिकेत ड्रग व्यसनींच्या पुनर्वसनासाठी वापर
अमेरिकेत, ड्रग व्यसनींचे पुनर्वसन करण्यासाठी नोनी रस देऊन प्रयोग केले गेले आहेत. नोनी फळाचा रस हा मधुमेह, उच्च रक्तदाब, डोकेदुखी, पोटाचे आजार, हृदयरोग, जठरासंबंधी व्रण, रक्ताभिसरण समस्या, मासिक पाळी उत्तेजित करण्यासाठी, कोलेस्टेरॉल कमी करणे, ताप, खोकला आणि सर्दी, उच्च रक्तदाब, संधिवात, एड्स, कर्करोग, आणि खराब पचन, स्ट्रोक, वजन कमी होणे आणि कोणत्याही प्रकारचे संक्रमण रोखण्यासाठी होऊ शकतो. प्रभावित भागात नोनीची पाने गुंडाळल्यास संधिवात, घसा आणि सूजलेले सांधे, पोटदुखी आणि डोकेदुखी बरे होते. कच्चे फळ आणि पानांचे मिश्रण त्वचेच्या संसर्गावर, जसे की फोड आणि जखम यावर उत्तम उपचार आहे.
नोनी फळाचा इतिहास
न्यू गिनीच्या सभोवतालच्या उष्णकटिबंधीय बेटांभोवती नोनी फळे विकसित झाली. तिथे नवीन लावा प्रवाहामध्ये त्याची भरपूर पैदास झाली. अंदाजे 3,200 वर्षांपूर्वी न्यू गिनी भागातून मानवांच्या स्थलांतराने नोनीचे फळ हे फिजी, सामोआ आणि टोंगा सारख्या शेजारील प्रांतात उगवले गेले. नोनीचा प्रसार थेट पॉलिनेशियन लोकांच्या वसाहतीशी आणि संपूर्ण पॅसिफिकमध्ये त्यांची संस्कृतीशी संबंधित आहे. 2,000 वर्षांपासून पॉलिनेशियन लोकांनी नोनी फळ आणि त्याचे झाड जगण्याच्या अनेक मूलभूत गरजांसाठी वापरले आहे. मात्र, त्याच्या अप्रिय चवीमुळे पॉलिनेशियन लोकांनी नोनी फळाला दुष्काळ अन्न मानले. नोनीचे लाकूड पॉलिनेशियन लोकांनी आगीसाठी, जाळण्यासाठी वापरले; तसेच झाडाची साल पिवळ्या आणि लाल कापडाच्या रंगांच्या उत्पादनामध्ये वापरली गेली. या झाडाची पाने पशुपालकांना पूरक आहार म्हणून दिली गेली. तर फळांचा गर हा औषधी उपचार म्हणून वापरला गेला.
Herbal Farming: Since the Corona epidemic, the demand for Noni and its products has increased a lot, so farmers can earn good income through Noni cultivation and processing.
I want to drive it in my field which is having veri high quality black cotton soil